Oplossingsgericht werken kent een basis waarin er gekeken wordt naar nieuwe manieren om het vermogen van cliënten te vergroten opdat zij hun eigen problemen kunnen oplossen. Van een professional vergt dit werken vanuit een professionele openheid waarin men wil leren van de cliënt, met groot respect voor de autonomie van de cliënt en met professionele nieuwsgierigheid (Berg & Steiner, 2004). Het opbouwen van een werkrelatie, waarin oog is voor de persoon, is één van de eerste stappen en van essentieel belang (Turnell & Essex, 2010). Te meer in de situatie waarin de cliënt geen hulpvraag heeft, zoals veelal gezien wordt bij jongeren die delictgedrag vertonen en gedwongen hulpverlening hebben. Wanneer zij in een gesprek zitten, hebben zij de keuze gemaakt wel te komen. Met dat als vertrekpunt, kan er gekeken worden naar een goede samenwerking om successen en doelen te behalen (Turnell & Essex, 2010; Turnell & Edwards, 2009; Berg & Steiner, 2004).
Om te bekijken waar iemand staat met het behalen van doelen, kan er gebruik worden gemaakt van schaalvragen. Een schaalvraag is een vraag dat een getal als antwoord heeft (Berg & Steiner, 2004). Het heeft als doel om een voortgang te kunnen meten, is subjectief en is niet bedoeld om als norm ten opzichte van een groep te gebruiken (Ratner et al., 2012; Berg & Steiner, 2004). Van belang bij schaalvragen is dat het begin en het eind duidelijk zijn geformuleerd. Dan kan een cliënt kiezen waar op de schaal hij/zij zichzelf ziet. Het antwoord van de cliënt biedt vervolgens aanknopingspunten om in gesprek te gaan over het antwoord. Wat maakt dat je dit cijfer geeft? Wat heb je al bereikt waardoor je geen lager cijfer geeft? Wanneer is het voor jou voldoende? Wat zou je kunnen doen om een punt hoger te komen? Hoe zou iemand kunnen zien dat jij een hoger scoort? Door dit soort vervolgvragen te stellen, kan er samen met de cliënt gewerkt worden aan het opstellen van doelen (Ratner et al., 2012).
- Berg, I.K. & Steiner, T. (2004) Het spel van oplossingen. Oplossingsgerichte psychotherapie voor kinderen. Pearson; Amsterdam
- Ratner, H., George, E. & Iveson, C. (2012) Solution focused brief therapy 100 keypoints & techniques. Routledge: London & New York
- Turnell, A. & Edwards, S. (2009) Veilig opgroeien. De oplossingsgerichte aanpak Signs of Safety in jeugdzorg en kinderbescherming. Bohn Stafleu van Loghum; Houten
- Turnell, A. & Essex, S. (2010) Als er ‘niets aan de hand’ is. Een oplossingsgerichte methode bij ontkenning van kindermishandeling. Bohn Stafleu van Loghum; Houten